BÀI 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ DƯỢC LIỆU THU HÁI VÀ BẢO QUẢN ĐÔNG DƯỢC. 1

I. NGUỒN GỐC CỦA DƯỢC LIỆU: 1

II. CÂN ĐONG DÙNG TRONG ĐÔNG DƯỢC. 2

III. THU HÁI DƯỢC LIỆU. 3

1. Thu hái đúng thời kỳ. 3

2. Thu hái đúng bộ phận. 4

IV. CÁCH BẢO QUẢN DƯỢC LIỆU. 7

l. Mục đích làm khô dược liệu. 7

2. Nguyên tắc làm khô dược liệu. 8

3. Các phương pháp làm khô dược liệu: 9

1. Yêu cầu của dược liệu trong thời gian bảo quản. 11

2. Yêu cầu của hệ thống nhà kho, phòng bảo quản dược liệu: 11

3. Các yếu tố cơ bản trong bảo quản dược liệu: 11

4. Bổ tả: 14

5. Quy kinh của thuốc: 14

BÀI 3. Ý NGHĨA VÀ MỤC ĐÍCH CỦA BÀO CHẾ ĐÔNG DƯỢC. 15

I. ĐẠI CƯƠNG - Ý NGHĨA CỦA BÀO CHẾ: 15

II. MỤC ĐÍCH CỦA BÀO CHẾ: 16

1. Để giải trừ hoặc hạ thấp độc tính của dược thảo: 17

2. Làm thay đổi dược tính để thích ứng trong điều trị 17

3. Tiện lợi trong việc bào chế, cân đong và đóng gói, bảo quản: 18

4. Bỏ bớt tạp chất và những bộ phận không cần thiết: 18

5. Tăng cường hiệu lực của thuốc theo từng giai đoạn của bệnh chứng: 18

6. Ưu nhược điểm của cách chế biến dược liệu: 20

BÀI 4. KỸ THUẬT CHẾ BIẾN DƯỢC LIỆU. 21

I. KỸ THUẬT CHẾ BIẾN SƠ BỘ. 21

1. Làm sạch dược liệu: 21

2. Chọn lựa. 21

II. KỸ THUẬT CHẾ BIẾN HOÀN CHỈNH. 22

A. DÙNG LỬA (HỎA CHẾ): 22

B. DÙNG NƯỚC (THỦY CHẾ): 24

C. HỖN HỢP NƯỚC LỬA. 24

III. MỘT SỐ THÍ DỤ VỀ CHẾ BIẾN DƯỢC LIỆU. 26

BÀI 5. THUỐC BỘT. 31

I. ĐẠI CƯƠNG: 31

1. Định nghĩa: 31

2. Phân loại: 31

3. Nhược điểm, ưu điểm: 31

II. KỸ THUẬT BÀO CHẾ: 32

1. Nghiền bột: 32

2. Rây: 33

3. Trộn bột kép: 33

III. KIỂM SOÁT BẢO QUẢN: 33

IV.  MỘT VÀI THÍ DỤ: 34

BÀI 6. TRÀ THUỐC. 35

I. ĐẠI CƯƠNG. 35

1. Định nghĩa: 35

2. Ưu, nhược điểm: 35

II. KỸ THUẬT BÀO CHẾ: 35

1. Trà gói: 35

2. Trà bánh: 36

III. KIỂM SOÁT - CÁCH DÙNG: 37

IV. MỘT SỐ THÍ DỤ: 37

BÀI 7 THUỐC TỄ. 38

I. ĐẠI CƯƠNG: 38

1. Định nghĩa: 38

2. Ưu nhươc điểm: 38

II. KỸ THUẬT BÀO CHẾ: 38

III. KIỂM SOÁT - BẢO QUẢN: 39

IV. MỘT SỐ VÍ DỤ: 40

BÀI 8 THUỐC HOÀN. 41

I. ĐỊNH NGHĨA: 41

III.  ƯU VÀ NHƯỢC ĐIỂM: 41

IV. KỸ THUẬT CHẾ BIẾN DƯỢC LIỆU. 42

1. Nguồn gốc dược liệu. 42

2. Nguyên tắc chung. 42

3. Các loại tá dược và cách sử dụng: 42

4. Phương pháp hoàn viên: 44

V. KIỂM SOÁT VÀ BẢO QUẢN: 46

BÀI 9. THUỐC NÉN (VIÊN) 46

I. ĐỊNH NGHĨA: 46

II. PHÂN LOẠI: 47

III. ƯU VÀ NHƯỢC ĐIỂM: 47

IV. THÀNH PHẦN: 47

1. Dược chất: 47

2. Tá dược: 47

IV. KỸ THUẬT CHẾ BIẾN DƯỢC LIỆU. 50

1. Giai đoạn chuẩn bị: 50

2. Giai đoạn Xát hạt: 51

3. Giai đoạn Dập viên: 51

4. Bao màu: 53

5. Bao bóng: 53

V. KIỂM SOÁT VÀ BẢO QUẢN: 53

BÀI 10. THUỐC THANG. 54

I. ĐỊNH NGHĨA: 54

II. ƯU VÀ NHƯỢC ĐIỂM: 54

III. ĐĂC ĐIỂM KÊ ĐƠN THUỐC: 54

IV. KỸ THUẬT SẮC THUỐC. 55

V. CÁCH SỬ DỤNG: 56

VI. KIÊNG KỴ: 56

BÀI 11. RƯỢU THUỐC. 57

I. ĐỊNH NGHĨA VÀ ĐẶC ĐIỂM: 57

1. Định nghĩa: 57

2. Đặc điểm: 57

II. KỸ THUẬT BÀO CHẾ: 58

1. Chuẩn bị (Xử lý dược liệu) 58

2. Chiết xuất: 58

III. PHA CHẾ. 59

IV. LẮNG LỌC: (Làm trong) 60

V. KIỂM SOÁT - BẢO QUẢN - VÀO CHAI: 60

VI. GIỚI THIỆU VÀI CÔNG THỨC: 60

BÀI 12. CAO THỰC VẬT. 61

I. ĐỊNH NGHĨA: 61

II. KỸ THUẬT BÀO CHẾ: 62

1. Chuẩn bị: 62

2. Phương pháp Chiết suất: 62

3. Cô cao: 63

4. Loại tạp chất: 63

III. KIỂM SOÁT VÀ BẢO QUẢN: 64

BÀI 13. CAO ĐỘNG VẬT. 65

I. ĐỊNH NGHĨA: 65

II. KỸ THUẬT BÀO CHẾ: 65

1. Chuẩn bị dụng cụ: 65

2. Xử lý nguyên liệu: 66

3. Chiết xuất: 66

4. Cô cao. 66

5. Cách dùng: 67

III. GIÁ TRỊ CỦA CAO: 67

IV. PHƯƠNG PHÁP NẤU MỘT SỐ CAO ĐỘNG VẬT: 67

BÀI 14: KHÁI NIỆM VỀ CHẤT LƯỢNG THUỐC. 68

I. ĐỊNH NGHĨA: 68

II. CÁC YẾU TỐ QUYẾT ĐỊNH CHẤT LƯỢNG THUỐC: 68

1. Nghiên cứu tạo ra thuốc mới: 68

2. Sản xuất đại trà: 69

BÀI 15 MỘT SỐ HƯỚNG DẪN KINH DOANH THUỐC. 70

I. ĐIỀU KIỆN KINH DOANH THUỐC. 70

II. SẢN XUẤT THUỐC. 72

III. XUẤT KHẨU, NHẬP KHẨU THUỐC. 73

IV. BÁN BUÔN THUỐC. 74

V. BÁN LẺ THUỐC. 75

VI. DỊCH VỤ BẢO QUẢN THUỐC. 78

VII. DỊCH VỤ KIỂM NGHIỆM THUỐC. 79

VIII. ĐĂNG KÝ, LƯU HÀNH THUỐC. 79

IX. THUỐC ĐÔNG Y VÀ THUỐC TỪ DƯỢC LIỆU. 82

X. ĐƠN THUỐC VÀ SỬ DỤNG THUỐC. 83

XI. CUNG ỨNG THUỐC TRONG CƠ SỞ KHÁM BỆNH, CHỮA BỆNH. 84

XII. THÔNG TIN, QUẢNG CÁO THUỐC. 85

XIII. THỬ THUỐC TRÊN LÂM SÀNG. 87

XIV. QUẢN LÝ THUỐC GÂY NGHIỆN, THUỐC HƯỚNG TÂM THẦN, TIÊN CHẤT DÙNG LÀM THUỐC VÀ THUỐC PHÓNG XẠ. 89

XV. TIÊU CHUẨN CHẤT LƯỢNG THUỐC VÀ VIỆC KIỂM NGHIỆM THUỐC. 90

XVI. NGUYÊN TẮC XÁC ĐỊNH TỶ LỆ HƯ HAO CÁC VỊ THUỐC YHCT  91