Tin chắc một điều, bất kì ai mới mua cho mình một chiết Desktop hay sang hơn nữa là chiếc Laptop hay Notebook… để học tập, làm việc, giải trí thì người đó sẽ mừng vui lắm. Thật tình mà tâm sự cùng các bạn, khi mà tôi mua được chiếc Laptop bằng chính số tiền mà tôi tích luỹ, gìn giữ trong 3 năm thi đấu điền kinh ở các kì đại hội thể dục thể thao dành cho người khuyết tật thì tâm trạng lúc ấy của tôi rất khó tả. Lúc ấy tôi vui lắm. Trong đầu tôi lúc bấy giờ chỉ mong mang máy về nhà ngay để mặc tình thoả sức khám phá.
Tôi chăm sóc cho “cục cưng” của tôi rất chu đáo. Để thoả sức khám phá, tôi cài vào trong máy rất nhiều, rất nhiều chương trình ứng dụng. Thậm chí chương trình mà không cần thiết tôi cũng cài vào luôn. Xài được một thời gian, tôi nhận thấy “cục cưng” của tôi vận hành sao mà ì ạch quá. Rút kinh nghiệm, tôi chỉ cài vào máy những chương trình nào cần thiết cho việc học tập, nghiên cứu mà thôi. Và thế là, chiếc Laptop yêu của tôi vận hành “trơn tru” hơn hẳn, không còn ì ạch như trước nữa.
Từ đó, tôi nhận ra được một điều, người khiếm thị rất hạn chế trong việc xử lý các sự cố trong quá trình làm việc với máy vi tinh (nhất là các bạn mù hẳn). Vả lại, đại đa số người người khiếm thị ở Việt Nam dùng máy tính chủ yếu vào học tập (soạn văn bản, tìm thông tin trên Internet) nên không mấy rành về xử lý các tình huống trục trặc của máy tính. Để giảm bới đi những sự cố không đáng xảy ra như vậy, tôi nghĩ việc đầu tiên và cần thiết của người khiếm thị là nên cài vào máy cá nhân của mình những phần mềm đủ để đáp ứng cho nhu cầu học tập của mình mà thôi.
Để chia sẻ với các bạn kinh nghiệm xây dựng các phần mềm trên một hệ thống máy tính của mình sao cho máy vận hành ổn định, không ảnh hưởng công việc, học tập và giải trí của các bạn, tôi sẽ trình bày cho các bạn tìm hiểu về việc tôi xây dựng hệ thống các phần mềm ứng dụng trên chính chiếc máy tính yêu dấu của tôi.
1. Hệ điều hành:
Hiện tại, tôi nhận thấy đa số mọi người không riêng gì về người khiếm thị họ thường sử dụng hệ điều hành Windows của hãng Microsoft. Vì nó rất trực quan, dễ sử dụng, các phần mềm ứng dụng có thể chạy trên Windows rất đa dạng và phong phú. Đối với các phần mềm dành cho người khiếp thị, tôi thấy nó chạy tốt và ổn định trên hệ điều hành Windows XP. Windows XP khi cài vào máy nó chiếm ít tài nguyên hơn windows Vista hay Windows 7 (bản Win mới nhất của Microsoft). Mà người khiếm thị chúng ta thì ít có nhu cầu chiêm ngưỡng đồ hoạ đẹp của Windows Vista hay Windows 7 (ngoại trừ các bạn lòa) thì tôi khuyên các bạn nên chỉ sử dụng Windows XP mà thôi. Việc cài đặt Windows rất đơn giản. Tôi nghĩ các bạn loà có thể cài được (bạn nào có nhu cầu hỏi xin vui lòng liên lạc theo địa chỉ mail ở cuối bài).
2. Các chương trình dành cho người khiếm thị:
Việc đầu tiên sau khi hoàn tất việc cài hệ điều hành và Driver cho máy, bạn nên cài ngay vào máy chương trình Jaws và các gói tiện ích đi kèm với nó. Đơn giản một điều thôi, dù bạn loà hay mù hoàn toàn, để tự mình thiết kế xây dựng hệ thống phần mềm riêng cho mình, hợp với nhu cầu của mình thì chính tay mình làm thì mình mới vừa ý nhất. Tôi xin liệt kê một số phần mềm dành cho người khiếm thị nên sử dụng:
- Jaws và các gói ứng dụng đi kèm nó:
+ Jaws: là chương trình hỗ trợ đắc lực cho người khiếm thị. Chức năng cơ bản của nó phát âm nội dung ở vị trí con trỏ.
+ JVietnamese: Là bộ Script giúp hỗ trợ tiếng Việt cho Jaws.
+ SaoMaiVNVoice: Là chương trình của Trung tâm tin học vì người mù Sao Mai. Hỗ trợ đọc tiếng Việt đầy đủ ở các font chữ thông dụng hiện nay.
3. Các phần mềm dùng để học tập.
- Bộ Microsoft Office: Để đáp ứng cho nhu cầu học tập, bạn nên cài vào máy bộ Office để giúp bạn soạn thảo văn bản, làm việc. Bạn nên cài bộ Office của hãng Microsoft vì các chương trình hỗ trợ cho người khiếm thị cũng chạy tốt trên bộ Office của hãng này. Còn Open Office hay các bộ Office khác theo tôi xài thử thì các phần mềm của người khiếm thị nó không hỗ trợ nhiều lắm. Bạn có thể cài vào máy bộ Office 2007, vì ở tạp chí Sao Mai Access Tech cũng đã có nhiều bài viết về bộ Office này rồi nên bạn dễ dàng mà sử dụng thôi.
- Font: bạn nên cài vào máy bộ font tiếng Việt. Bạn có thể dễ dàng tìm thấy ở các diễn đàn tin học. Việc cài font rất đơn giả, bạn chỉ việc chọn tất cả các font muốn cài vào máy -> copy -> paste thư mục font theo đường dẫn C:\WINDOWS\Fonts là xong.
- Adobe Reader: Chương trình này sẽ hỗ trợ bạn đọc các file PDF. Đây là các file ebook thông dụng trên Internet. Thông thường, những tài liệu có giá trị được lưu với định dạng PDF.
- Unikey: Đây là chương trình hỗ trợ gõ tiếng Việt có dấu được nhiều người dùng nhất. Nó rất dễ sử dụng. Các bạn khiếm thị có thể vận hành nó bằng các phím tắt mà Unikey hỗ trợ.
4. Các phần mềm dùng cho việc giải trí:
- K-Lite Codec Pack: Đây là bộ Code giúp máy tính bạn có thể đọc được các file audio, video bất kì.
- Flashplayer: Là chương trình sẽ hỗ trợ bạn xem các đoạn video trên Internet hay các đoạn video trong các chương trình ứng dụng (ví dụ: Vui Học Mầm Non)
5. Các phần mềm hệ thống:
- TuneUp Utilities: Giúp bạn giải quyết các vấn đề có liên quan khi hệ thống gặp sự cố như: quét rác, gom phân mảnh ổ cứng…
- UltraISO: Giúp bạn tạo cho PC của mình một chiếc CD ảo. Các bạn biết đó, chiếc CD/DVD của Laptop chạy rất hạn chế và nó dễ bị hư nữa. Nên việc tạo cho PC của mình một CD ảo nhằm hạn chế bớt việc sử dụng ổ CD/DVD ROM của máy. Với lại, hiện các sinh viên khiếm thị rất ưa chuộng dùng Notebook trong việc học tập. Notebook thì không có ổ CD/DVD ROM nên tạo một CD ảo là điều cần thiết.
- Winrar: Giúp việc nén và giải nén các file.
6. Các phần mềm ứng dụng khác:
- Internet Download Manager (IDM): Đây là chương trình download số một thế giới. Nó sẽ giúp bạn tải về những file cần thiết trong công việc, học tập của mình một cách nhanh chóng.
- Yahoo! Messenger (Y!M), Skype: Đây là ứng dụng giúp bạn trao đổi, học tập, trò chuyện cùng bạn bè. Bạn nên cài cả hai chương trình này vào máy vì nó rất có ích cho các bạn trong việc học tập sau này.
- Microsoft Security Essentials: Đây là chương trình diệt virus, bảo vệ hệ thống của bạn một cách hoàn hảo. Đây là chương trình của hãng Microsoft nên chạy rất ổn định trên Windows. Tuy là chương trình mới được trình làng gần đây nhưng Microsoft Security Essentials được rất nhiều người ưa chuộng.
* Trên đây là các phần mềm cơ bản nhất mà tôi đã giới thiệu đến các bạn. Tôi đã áp dụng đúng thành công việc sắp xếp các ứng dụng này và máy tôi chạy ổn định mặc dù nó đã hơn 5 tuổi rồi. Khi nào cần thiết sử dụng các ứng dụng khác thì tôi mới cài bổ sung.
Sau khi cài đặt các phần mềm trên, bạn nên backup lại một bản để sau này phòng hờ có sự cố mà ta phục hồi lại. Các chương trình này có thể là không đủ để các bạn khám phá nhưng nó sẽ là hữu ích với những bạn khiếm thị không rành mấy về sử dụng máy vi tính.
Chúc các bạn vui, học tập, làm việc tốt. Mọi thắc mắc hay cần tìm kiếm phần mềm xin vui lòng liên hệ:
- Email : hoangtryvn@gmail.com
- Yahoo ID: hoangtryvn
- Skype: hoangtryvn
Các bạn cũng có thể liên lạc trực tiếp với Try qua số diện thoại 0909.11.22.45 về bất kì vấn đề gì mà tôi viết bài đăng trên tạp chí Sao Mai Access Tech.
Share via:
EmailFacebookTwitterGoogleLinkedin